خطبه امام در مکه

    خطبه امام حسین علیه السلام هنگام خروج از مکه ..... 

روایت شده: هنگامى که امام حسین علیه السّلام در مکّه تصمیم خروج از مکّه به سوى عراق گرفت، برخاست و این خطبه را براى حاضران خواند:

الحمد للَّه و ما شاء اللَّه و لا حول و لا قوّة الّا باللَّه و صلّى اللَّه على رسوله و سلّم، خطّ الموت على ولد آدم مخطّ القلّادة على جید الفتاة و ما اولهنى الى اسلافى: اشتیاق یعقوب الى‏ یوسف، و خیّر لى مصرع انا لاقیه، کأنّی باوصالى تقطّعها عسلان الفلوات، بین النّواویس و کربلاء فیملأن منّى اکراشا جوفا و اجربة سغبا، لا محیص عن یوم خطّ بالقلم، رضا اللَّه رضانا اهل البیت، نصبر على بلائه، و یوفّینا اجر الصّابرین، لن تشذّ عن رسول اللَّه صلى اللَّه علیه و آله و سلم لحمته و هى مجموعة له فی حظیرة القدس، تقرّ بهم عینه، و ینجز بهم وعده، من کان باذلا فینا مهجته، و موطّنا على لقاء اللَّه نفسه فلیرحل معنا فانّى راحل مصبحا ان شاء اللَّه تعالى‏

حمد و سپاس از آن خدا است و آنچه خدا خواهد، همان است، حول و نیرویى جز در اتکاء به ذات پاک خدا نیست، و درود و سلام خدا بر رسولش محمّد صلى اللَّه علیه و آله و سلم، خطر مرگ چون اثر گلوبند بر گردن دختران جوان، گریبانگیر فرزندان آدم است، و علاقه و اشتیاق من به ملاقات گذشتگانم همچون اشتیاق یعقوب به یوسف، بسیار است و در محل معیّنى که برایم انتخاب گشته (یعنى کربلا) به آن خواهم رسید، گویا مى‏نگرم گرگهاى بیابان در زمینى بین نواویس  و کربلا اعضاى بدنم را پاره پاره کرده، تا شکمهاى گرسنه خود را از من سیر کنند، و انبانهاى خالى خود را پر نمایند.

آرى از روزى که مقدّر شده نمى‏توان فرار کرد، رضایت خداى متعال، رضاى ما اهل بیت است، بر بلاى او صبر مى‏کنیم و او پاداش صابران را به ما مى‏دهد، پاره تن رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم از او دور نمى‏شود و در بهشت به او مى‏پیوندد و باعث روشنى چشم او و انجام شدن وعده‏اش مى‏شود، هر کس آماده فداکارى و جانبازى در راه ما است و خویشتن را آماده مرگ نموده با ما کوچ کند، که من به خواست‏ خداوند متعال، صبح کوچ مى‏کنم.

 [این خطبه به روشنى بیانگر آگاهى امام علیه السّلام به شهادت و آمادگى آن حضرت براى هر گونه جانبازى در راه خدا است.]

 

گفتگوى امام حسین علیه السّلام با برادرش محمّد بن حنفیّه‏

با اسناد از امام صادق علیه السّلام نقل شده: محمّد بن حنفیّه (برادر ناتنى امام حسین علیه السّلام) در شبى که امام علیه السّلام صبح آن عازم خروج از مکّه به سوى عراق بود، نزد امام حسین علیه السّلام آمد، و بینشان چنین گفتگو شد:

محمّد: برادرم! شما به نیرنگ و فریبکارى مردم کوفه نسبت به پدرت و برادرت (امام حسن علیه السّلام) آگاهى دارى، ترس آن دارم که با تو نیز همانند آنها رفتار کنند، اگر صلاح مى‏دانى در مکّه ماندگار باش که در این صورت عزیزترین فردى هستى که در حرم خدا است.

امام حسین علیه السّلام: نگران آن هستم که یزید (به وسیله مأمورانش) در حرم خدا مرا غافلگیر کند، آنگاه احترام و امنیت این خانه با کشته شدن من از میان برود.

محمّد: اگر این نگرانى را دارى به سوى یمن، یا به یکى از بیابانهاى دور دست برو که دشمن در آنجا به تو دست نیابد.

امام حسین علیه السّلام:

 «انظر فیما قلت‏، در آنچه گفتى مى‏اندیشم.» وقتى که سحر آن شب فرا رسید امام حسین علیه السّلام با همراهان از مکّه به سوى عراق خارج شدند، محمّد بن حنفیّه از این حادثه با خبر شد، با شتاب حرکت کرد و خود را به امام حسین علیه السّلام رسانید، مهار شتر امام را که بر آن سوار بود، گرفت و عرض کرد: «برادرم مگر به من وعده ندادى که در مورد آنچه را به عرض رساندم بیندیشى؟»

امام حسین علیه السّلام: آرى.

محمّد: پس چرا با شتاب از مکّه خارج شدى؟

امام حسین علیه السّلام: بعد از آنکه از تو جدا شدم، رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم [در بیدارى یا در خواب‏] نزد من آمد و فرمود:

یا حسین! اخرج فانّ اللَّه قد شاء ان یراک قتیلا، اى حسین! خارج شو، همانا خداوند خواسته است تو را (براى پیشرفت دین) کشته ببیند.

محمّد: إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ، اکنون که تو با این وضع حرکت مى‏کنى، همراه بردن این زنان با تو چه معنى دارد؟

امام حسین علیه السّلام: رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله و سلم به من فرمود:

 «انّ اللَّه قد شاء ان یراهنّ سبایا

همانا خداوند چنین خواسته که آنان را اسیر و گرفتار بنگرد.» آنگاه امام حسین علیه السّلام با محمّد خداحافظى کرد و به سوى عراق حرکت نمود.

پاسخ امام صادق علیه السّلام در مورد علّت ماندگارى محمّد بن حنفیّه‏

محدّث خبیر شیخ کلینى در کتاب «الرّسائل» به اسناد خود از حمزة بن حمران نقل کرده که در محضر امام صادق علیه السّلام سخن از خروج امام حسین علیه السّلام و ماندگارى محمّد حنفیّه رحمة اللَّه در مدینه به میان آمد، امام صادق علیه السّلام به حمزه فرمود: «اکنون مطلبى به تو مى‏گویم به شرط آنکه بار دیگر در این باره سؤال نکنى، هنگامى که امام حسین علیه السّلام تصمیم به حرکت گرفت، دستور داد کاغذى آوردند و بر آن چنین نوشت:

بسم اللَّه الرّحمن الرّحیم: أمّا بعد فانّه من لحق بى منکم‏ استشهد، و من تخلّف عنّى لم یبلغ الفتح- و السّلام‏

  به نام خداوند بخشنده مهربان، اما بعد: همانا هر کس از شما به من پیوست، به شهادت مى‏رسد، و هر کس از حرکت با ما دریغ کرد، به پیروزى نمى‏رسد. و السّلام.

غم نامه کربلا ص 87تا90